Ertelemeyi Ertele! YKS Zaman Yönetimi!

Günlük hayatta yapmamız gereken birçok şeyi bazen çeşitli sebeplerden dolayı erteleriz. Erteleme, birçoğumuz için başlarda bir rahatlama ve haz sağlasa da uzun dönemde stres, kaygı ve pişmanlık yaratır. Erteleme davranışının altında nereden başlayacağını bilememek, yapılacak işin ilgimizi çekmemesi, motivasyon eksikliği, mükemmeliyetçilik, kendimize olan güvenimizin yetersiz olması veya kararsızlık gibi birçok sebep olabilir.

Tam bir Türkçe karşılığı bulunmayan “procrastination” olarak bilinen eylemsizlik hali yapılması gereken bir işe başlamadan önce bu işle alakası olmayan ve herhangi bir önceliği bulunmayan şeylerle meşgul olup bitirilmesi gereken işleri erteleme durumunu ifade eder. Mesela 50 gün sonra bir sınavınız var ve çalışmanız gereken 25 konunuz var. Oh ne iyi, iki günde bir konuyu bitirerek sınava hazır olabilirsiniz. Fakat zamanın fazla olması bir noktada işe yaramaz, siz “Nasıl olsa daha vakit var.” diyerek çalışmaya başlamayı erteleyip o an için pek de önemi olmayan başka işlerle uğraşırsınız. Bazen kendinizi bilgisayarınızdaki dosyaları düzenlerken, kitaplığınızdan çıkardığınız eski günlüğünüzü okurken veya odanızı temizlemeye girişmiş bir halde bulabilirsiniz. Procrastination çoğunlukla memnuniyetsiz bir ruh haliyle yapılır. Bir şeylere başlamayı ertelerken yaptığınız aktivitelerin hiçbirinden o kadar keyif almazsınız. Çünkü onların size yaşatacağı bir vicdan azabı vardır. Aslında ertelemeyip o an başlasanız rahatlayacağınızı bilirsiniz fakat farkında olmadan kendinizi bir şekilde erteleme halinde bulursunuz.

Pek çoğumuz özellikle sınava hazırlık sürecinde bazen bir türlü çalışmaya oturamayız. Çalışmaya başlamak için her şey hazırdır fakat elimiz o kitapları açmaya gitmez. Kendimize çeşitli bahaneler bulup yemek yemeye, tuvalete veya biraz uyuyup öyle başlayayım diyerek bize her zaman kucak açan yatağımıza gidiveririz. Çoğunlukla sonrasında pişman oluruz ve bu özelliğimizden kurtulmak isteriz. Peki bu durumdan kurtulmak için ne yapabiliriz? Asıl çalışma tekniğinden bahsetmeden önce çalışmaya başlamadan önce bitirmeniz gereken şeyleri bütün olarak görmek için hepsini topluca bir kâğıda yazın ve onlarla yüzleşin. Bu noktada belki kendinize haftalık planlar yapabilirsiniz, “Bu hafta şunları bitireceğim.” şeklinde. Böylece bitirmeniz gereken koca bir yığın halindeki konulardan kurtulup sadece o hafta bitirmeniz gerekenlere odaklanırsınız.

Ders çalışmaya başlamayı erteleme problemi için en çok önerilen ve faydalı görülen tekniklerden biri Pomodoro’dur. Pomodoro tekniği hedefinizi ders çalışmak yerine ‘5 dakika ara vermek’ olarak belirlemenize ve böylece ertelemekten kurtulup zamanınızı daha verimli kullanmanıza vesile olur. Peki nasıl olacak bu molayı hedefleyerek çalışma? Masanıza oturun, “Sadece 25 dakika çalışacağım.” deyin ve 25 dakika sonunda 5 dakika mola verin. Bunu 4 kez tekrarladıktan sonra ise 30 dakika mola verin. Zaten sadece 25 dakika oturacağınızı bildiğiniz zaman erteleme isteğiniz de gitmiş olacak. Her 25 dakika sonunda kesin ara vereceğinizi bilmek ve böylece 2 saat içerisinde toplamda 100 dakika çalışarak konularınızı ilerletecek olmak sizi oldukça rahatlatacaktır. Pomodoro’yu zamanla kendinize göre uyarlayabilir, çalışma ve mola saatlerini değiştirebilirsiniz. Önemli olan zaten kısa bir süre sonra mola vereceğinizi bilerek erteleme davranışınızı engellemek ve o masaya bir şekilde oturmaktır. Ayrıca, internetten yapacağınız küçük bir araştırma ile bu tekniği telefonunuz veya bilgisayarınız üzerinden uygulamanıza yardımcı olacak, belki işi biraz daha keyifli hale getirebilecek çok sayıda uygulama bulabilirsiniz.

İdeallerimize ulaşmak için bitirmemiz gereken işlere bir türlü başlamamamız bugünkü bize rahatlık ve haz duygularını yaşatırken yarınki biz bunun sonucunda pişmanlık, stres ve kaygı haliyle baş başa kalır. Bunu önlemek için anlık keyiflere değil uzun süreli tatmin olma duygusuna odaklanıp harekete geçmeliyiz. Konfor alanlarımızın dışına çıktığımız an, değişmeye ve gelişmeye başladığımız andır. O halde ideallerinizi gerçekleştirene kadar ertelemeyi ertelemeyi öğrenmelisiniz.

Şule Kaya